ABC eko-przedszkolaka
ABC eko-przedszkolaka

ABC eko-przedszkolaka

Wykorzystaj ciekawość swojej pociechy w budowaniu wrażliwości na otaczający świat. Z pewnością zaprocentuje to w przyszłości. Bo ekologia, to nie tylko segregacja śmieci i zakręcanie wody. To też bycie empatycznym wobec wszystkiego, co żyje.

Mów prawdę, ale nie strasz

Małe dzieci rozumieją więcej, niż by się mogło wydawać. O ile pojęcia takie jak smog, zmiany klimatyczne, czy ślad węglowy mogą brzmieć dla trzylatka nieco abstrakcyjnie, to już porównanie ziemi do naszego domu, o który musimy dbać, wydaje się dobrym wstępem do rozmów o ekologii. Duża liczba dzieci w wieku przedszkolnym nie zdaje sobie sprawy, skąd się bierze jedzenie na talerzu. Logiczne jest, że kupujemy je w sklepie, ale czy na pewno wiadomo, że mleko mamy od krowy, jajecznica to danie z jajek od kur, a banany nie rosną na naszym podwórku, tylko pokonują daleką drogę? Z takich informacji płyną cenne wnioski. Zdarza się, że rodzice, nie chcąc zniechęcać dzieci do jedzenia, nie mówią im prawdy, co jest czym na ich talerzu. A dzieci powinny dostawać prawdziwe informacje dostosowane do ich wieku, bez zbędnego straszenia. Lepiej jest wskazać pozytywne aspekty dbania o planetę, niż straszyć klęskami i kataklizmami. W dużej mierze kluczem jest uświadomienie, że każdy jest odpowiedzialny za środowisko i nasze działania mają znaczenie. 

Daj dobry przykład i baw się

Gdyby istniał niepisany kodeks rodzicielstwa, mógłby zawierać taką zasadę: nie martw się, że dziecko Cię nie słucha, martw się, że ciągle Cię obserwuje. Dzieci naśladują rodziców we wszystkim. Jest więcej niż prawdopodobne, że jeśli w Twoim domu korzysta się z rozwiązań przyjaznych środowisku, to dzieciom wejdzie to w nawyk, jako coś oczywistego. Co więcej, często właśnie te ekologiczne sposoby są dla kilkulatków znacznie ciekawsze. Wycieczka rowerowa do przedszkola zamiast korków w foteliku samochodowym? Brzmi jak fajna przygoda. Pokaż dziecku, że zakręcasz wodę myjąc zęby, wybierz szybki prysznica zamiast wanny. Nie wyrzucaj, a zszyj dziurawą skarpetkę. Codzienność przeplatana z zabawą sprawdza się w większości przypadków. Żeby segregacja śmieci nie była obowiązkiem i nakazem z góry, można zrobić z tego grę: co, gdzie pasuje, kto pierwszy trafi do celu, ile zmieści się zgniecionych butelek, a ile całych itp. W przypadku mniejszych dzieci dobrze jest zaznaczyć naklejkami, jakie śmieci są przypisane do jakiego koloru. W Internecie jest wiele piosenek i rymowanek na ten temat, które łatwo zapamiętać.

Doświadczaj

W kształceniu postawy ekologicznej znaczenie ma bezpośredni kontakt ze zjawiskami przyrodniczymi. W 2019 roku, w Hiszpanii, Danii i Stanach Zjednoczonych przeprowadzono badania, które wykazały, że osoby mające w dzieciństwie regularny kontakt z naturą bardziej doceniają jej znaczenie w dorosłym życiu i są znacznie mniej podatne na zaburzenia psychiczne. Jeśli więc nie dla planety, zadbaj o kontakt z przyrodą dla swojego dziecka. I naprawdę nie chodzi o skomplikowane działania. Stwarzaj możliwość obserwacji i przeżywania na własnym podwórku, podczas spaceru po lesie, wracając z przedszkola. Pytaj o wrażenia dziecka, a zobaczysz, że odpowiedź nieraz Cię zaskoczy. Pozwól doświadczać na własnej skórze — dotknąć rosy na listku, powąchać kwiatki, pochylić się nad pracą zespołową mrówek. Może stworzycie karmnik dla ptaków i przy okazji poobserwujecie, które gatunki tych stworzeń zostały na zimę?

Poznanie świata poprzez doświadczenie i zabawy w lesie

W takim działaniu ważna jest regularność, jeśli już podejmujesz się tego zadania, konsekwentnie tam zaglądaj i uzupełniaj zapasy. Nazywaj konkretne gatunki roślin i zwierząt. Łatwiej opiekować się czymś, co się zna. Do małych dzieci mocniej przemawiają argumenty etyczne niż ekologiczne i warto to wykorzystać. Dobrym pomysłem może być wspólne hodowanie ziół, obserwacja procesu wzrastania i dbania o nie, aż do użycia ich na talerzu. Może się wydawać, że takie działania nie mają znaczenia z punktu widzenia ekologii, ale obcowanie z naturą wywoła w dziecku chęć aktywnego uczestniczenia w niej i być może reagowania na złe zachowania innych w przyszłości.  Uzmysłowienie związków przyczynowo-skutkowych to kolejna ważna lekcja. Nie marnujemy jedzenia, ponieważ pochodzi ono od żywych zwierząt, którym wiele zawdzięczamy. Staramy się kupować sezonowe warzywa i owoce, ponieważ nie jechały do nas wiele kilometrów zanieczyszczając środowisko. Korelacja przyczyna/skutek to także wiedza o zjawiskach atmosferycznych i porach roku. 

Wybierz mądrze

Jeśli planujesz posłać dziecko do przedszkola, weź pod uwagę również aspekt ekologiczny. Powstaje coraz więcej placówek, które kładą nacisk na kontakt z naturą i doświadczanie, np. przedszkola leśne, czy Montessori. Problemem może być ich dostępność i koszt, na szczęście w każdej placówce można kształtować wrażliwość ekologiczną podopiecznych. W końcu dziecko spędzi tam znaczną część dnia. Warto dowiedzieć się, czy przedszkole ma swój ogródek? Czy dzieci wychodzą codziennie na dwór niezależnie od pogody? Czy na sali są kosze do segregacji, z których dzieci mogą korzystać? Jakie zabawki i pomoce dydaktyczne dominują? Na jakich materiałach pracują dzieci? Istnieje szereg rozwiązań, które można stosować w przedszkolu: ceramiczne kubki z możliwością mycia w zmywarce zamiast plastikowych, bawełniany worek na pościel, tekturowa teczka, w której gromadzi się prace zamiast jednorazowych siatek. Sama edukacja przedszkolna to za mało. Ale i w domowych zabawach z dziećmi mamy szerokie pole manewru. Wykorzystujmy do prac plastycznych rzeczy, które mamy pod ręką: opakowania po jajkach, rolki papieru. W kółko i krzyżyk można grać nakrętkami od butelek. Zachęć malucha do wykorzystywania dwóch stron przy rysowaniu i zapełniania całej wolnej przestrzeni. Podobnie jak w przypadku pochodzenia jedzenia, wiele dzieci nie wie, że kartka papieru to tak naprawdę drzewo, a jego zasoby są ograniczone. Taka świadomość być może przyczyni się do rysowania więcej niże jednego kotka na jednym obrazku. Warto spróbować. Co jeszcze możesz zrobić? Porozmawiaj z rodziną, na co mogą zamienić drobne, plastikowe prezenty, które po 5 minutach zostaną rzucone w kąt. Nie wyrzucaj za małych ubrań, czy zabawek, którymi dziecko się nie bawi. Jeśli nie masz nikogo w rodzinie, kto je wykorzysta, to na pewno przydadzą się w fundacjach czy domach dziecka. 

Podsumowując, warto kształtować świadomość ekologiczną od najmłodszych lat, wykorzystując naturalną wrażliwość dzieci i ciekawość świata oraz skłonność do naśladowania dorosłych. 

Newsletter

TYLKO CIEKAWE I KONKRETNE TREŚCI

Skip to content