Orientacja w terenie – mapa i kompas kontra aplikacje mobile
Orientacja w terenie to jedna z podstawowych umiejętności. W dzisiejszych czasach myśląc o nawigacji, wiele osób stawia na smartfony i aplikacje mobilne. Z pewnością jest to rozwiązanie wygodne, jednak warto pamiętać, że technologia bywa zawodna. Bateria w telefonie może się rozładować, szczególnie podczas dłuższych wędrówek w terenie. Nawet jeśli orientacyjnie znamy czas działania naszego telefonu, należy pamiętać, że niska temperatura przyspiesza rozładowywanie się baterii. Poza tym, w górach czy lasach, zasięg często jest ograniczony, co może uniemożliwić skorzystanie z map online. Co więcej, w ekstremalnych warunkach łatwo uszkodzić telefon, sprawiając, że będzie on bezużyteczny. Ponadto korzystanie z telefonu jest utrudnione zarówno podczas ostrego słońca, jak i mrozu, gdy opuszki naszych palców są zmarznięte. Dlatego dodatkowo zawsze warto mieć przy sobie tradycyjną mapę (najlepiej laminowaną) i kompas, które są niezawodne w każdej sytuacji.
Orientowanie mapy i określanie lokalizacji
Orientowanie mapy za pomocą kompasu jest jedną z podstawowych umiejętności, które warto opanować, aby pewnie poruszać się w terenie. Aby to zrobić, należy najpierw ustawić kompas na kierunek północny, a następnie położyć go na mapie. Kluczowym krokiem jest teraz obracanie mapy tak, aby północ na mapie pokrywała się z północą wskazaną przez kompas. Gdy to się uda, mapę można uznać za odpowiednio zorientowaną względem rzeczywistych kierunków geograficznych. Dzięki temu łatwiej będzie nam odczytywać trasę, oraz określić nasze położenie.
Lokalizowanie się na mapie to kluczowa umiejętność, która pozwala na dokładne określenie swojego położenia w terenie. Aby to zrobić, najpierw należy rozejrzeć się wokół i zidentyfikować charakterystyczne punkty krajobrazu, takie jak szczyty gór, rzeki, zbiorniki wodne czy budynki. Następnie, te same punkty trzeba odnaleźć na mapie. Korzystając z kompasu, można wyznaczyć azymuty do tych obiektów, a potem nanieść je na mapę jako linie kierunkowe. Punkt, w którym te linie się przecinają, wskaże nasze aktualne położenie. Ta metoda, zwana triangulacją, jest niezwykle skuteczna i precyzyjna, zwłaszcza w trudnym terenie, gdzie inne metody mogą zawieść. Dzięki niej możemy lepiej zrozumieć, gdzie dokładnie jesteśmy i zaplanować kontynuację naszej trasy.
Co zrobić, gdy nie ma się przy sobie mapy ani kompasu?
Jeśli zgubisz się w terenie, twój telefon nie działa, a ty nie masz przy sobie mapy, ani kompasu, istnieje kilka prostych metod, które pomogą Ci określić kierunki świata. Jedną z nich jest obserwacja natury. W naszej strefie klimatycznej mech rośnie po północnej stronie drzew, mrówki budują swoje mrowiska z wejściem skierowanym na południe, podobnie samotne drzewa kierują korony w stronę południa. Ciekawa metoda wiąże się z wykorzystaniem zegarka analogowego. Jeśli ustawisz zegarek tak, aby godzinowa wskazówka była skierowana w stronę słońca, to południe będzie znajdować się w połowie drogi między wskazówką godzinową a godziną 12 na tarczy. Można również zbudować prosty kompas za pomocą igły i liścia. Wystarczy naelektryzować igłę, np. pocierając ją o włosy, a następnie położyć ją na liściu, który umieszczamy na wodzie. Igła ustawi się w linii północ-południe. Warto poćwiczyć to przed wyruszeniem na wyprawę!
Dlaczego tak ważne jest, by wiedzieć, gdzie się znajdujemy, i co zrobić, gdy się zgubimy?
Znajomość własnego położenia jest kluczowa dla bezpieczeństwa w terenie. Brak orientacji może prowadzić do niebezpiecznych sytuacji, np. wędrówek w nieznanym kierunku. W momencie zagubienia ważne jest, aby zachować spokój. Warto zastosować zasadę STOP: stop (zatrzymaj się), think (pomyśl), observe (obserwuj), plan (planuj).
W Polsce przed wyruszeniem w teren rekomendowane jest zainstalowanie aplikacji Ratunek, która w razie zaginięcia czy wypadku pozwala w łatwy sposób zawiadomić Służby Ratownicze działające w Polsce, w regionach górskich oraz nad wodą, czyli: GOPR, TOPR, WOPR i MOPR. Służby otrzymają dokładną lokalizację (do 3 m) osoby dzwoniącej. Warto pamiętać także numer ratunkowy: w górach – 601 100 300 lub nad wodą – 601 100 100.
Pamiętajmy, że orientacja w terenie to nie tylko kwestia komfortu, ale przede wszystkim bezpieczeństwa.
Warsztaty
Zainteresował Cię ten temat? Zapraszamy na warsztaty bushcraftu i survivalu #Logout, podczas których poznasz podstawy orientacji w terenie!
Kalendarium wydarzeń: https://kursy.fundacjablu.pl/warsztaty i Facebooku: https://www.facebook.com/fundacjablu.
Brak aktualnych wydarzeń? Napisz do nas: info@fundacjablu.pl!
Wydarzenia minione:
Wesprzyj nasze działania
