Zdjęcie: Christyn Reyes, https://www.pexels.com/pl-pl/zdjecie/mezczyzna-budynek-na-stojaco-palic-19284777/
Ogłoszenia o jakości powietrza, poza ogólną oceną, zawierają często dokładne dane, np. o obecności smogu czy pyłach zawieszonych w powietrzu. Można często spotkać tam tajemnicze skróty, takie jak PM2,5 czy PM10, wraz z wartością i jednostką [µg/m3]. Co one oznaczają? Śpieszymy z wyjaśnieniem.
Liczba stojąca przy tym skrócie informuje o średnicy cząsteczek pyłów – PM2,5 to cząsteczki o średnicy nie większej niż 2,5 mikrometra, PM10 natomiast – to cząsteczki o średnicy nie większej niż 10 mikrometrów. Wskaźniki te informują, ile mikrogramów danego pyłu znajduje się w 1 m3 powietrza.
Co to wszystko dla nas oznacza?
Po co nam informacja o średnicy pyłów? Im mniejsza średnica cząsteczek zawieszonych w powietrzu, tym bardziej jest on szkodliwy dla ludzkiego organizmu. Kiedy cząsteczka jest stosunkowo duża, może zostać powstrzymana przed wniknięciem do organizmu przez anatomiczne bariery, takie jak skóra, błony śluzowe, łzy itd. Tak dzieje się z cząsteczkami PM10 – mogą powodować podrażnienia skóry czy śluzówek, ale nie wnikają do wewnątrz organizmu. Przeciwnie jest z cząsteczkami PM2,5. Ich średnica jest tak mała, że z łatwością wnikają z płuc do krwiobiegu, co jest niebezpieczne i szkodliwe.
Pyły zawieszone są zwykle składnikami smogu.
Czym właściwie jest smog?
Smog to efekt zmieszania się mgły z zanieczyszczeniami, takimi jak dym i spaliny. Samo określenie powstało z połączenia dwóch słów z języka angielskiego: smoke (ang. dym) oraz fog (ang. mgła). To, co czyni smog niebezpiecznym, to jego skład: znajdują się w nim często szkodliwe dla zdrowia substancje, np. rakotwórczy benzoalfapiren (BAP), dioksyny czy wspomniany już pył zawieszony.
Wyróżniamy dwa rodzaje smogu:
- smog londyński – obserwowany głównie zimą, powstający w wyniku niskiej emisji, czyli spalania węgla słabej jakości w piecach centralnego ogrzewania;
- smog typu Los Angeles – pojawia się latem, przy intensywnym ruchu ulicznym i dużym nasłonecznieniu.
Skutki oddychania zanieczyszczonym powietrzem
Oddychanie powietrzem, w którym krążą zanieczyszczenia nie jest obojętne dla organizmu człowieka. Smog w zbyt dużym stężeniu, wdychany przez dłuższy czas może spowodować wiele szkód, takich jak: nasilenie się istniejących już chorób układu oddechowego, uogólniony stan zapalny (wynikający z wprawienia układu odpornościowego w stan gotowości do działania), osłabienie odporności i przedłużanie się infekcji, czy też uszkadzanie kwasów nukleinowych, prowadzące do rozwoju nowotworów.
Jak zadbać o siebie?
Co możemy zrobić, aby zadbać o swoje zdrowie? Oto kilka przydatnych wskazówek:
- Sprawdzaj alerty – przed wyjściem na spacer czy przed wietrzeniem domu, sprawdź jakość powietrza w okolicy na daną chwilę. Warto wziąć pod uwagę wskazania z takich ogłoszeń planując dzień.
- Środki ochrony – kiedy jakość powietrza jest zła, a Ty musisz wyjść z domu, możesz skorzystać z dostępnych środków ochrony – takich jak maski antysmogowe z filtrem.
- Higiena – przy dużym zanieczyszczeniu powietrza, po powrocie do domu warto możliwie oczyścić się z pyłów krążących w powietrzu, np. poprzez wypłukanie śluzówek wodą morską (nos, jama ustna, spojówki oczu), zmianę ubrania czy umycie włosów.
Wspieraj naszą misję!
Jeśli nasze treści są dla Ciebie wartościowe, wesprzyj naszą fundację. Dzięki Twojej darowiźnie możemy tworzyć więcej bezpłatnych materiałów. Każda, nawet najmniejsza kwota, ma ogromne znaczenie i przyczynia się do kontynuowania naszych działań. Razem możemy więcej!
Dziękujemy za Twoje wsparcie! 💙
Źródła:
https://polskialarmsmogowy.pl/zdrowie/wplyw-na-zdrowie-pm10-pm2-5-bap-wwa/, data dostępu: 19.09.22r.
https://airly.org/pl/smog-definicja-skutki-i-przyczyny/, data dostępu: 19.09.22r.
https://powietrze.uni.wroc.pl/base/t/wplyw-pylu-zawieszonego-na-zdrowie, data dostępu: 19.09.22r.